خلاقیت و ایده یابی در گرافیک، عکاسی و تبلیغات چیست؟
| خلاقیت و ایده یابی در گرافیک و تبلیغات
کاش من هم خلاق بودم!
آیا تابهحال برای شما اتفاق افتاده که با دیدن برخی از آثار گرافیک، عکاسی، تبلیغات، تصویر سازی و … به آفریننده آن غبطه خورده باشید و در دل جملهی «کاش این ایده به ذهن من رسیده بود» رو تکرار کنید.
فرایند خلاقیت و ایده یابی
فرایند خلاقیت و ایده یابی مهمترین مسیری است که در خلق یک اثر در زمینه گرافیک، عکاسی و تبلیغات باید پیمود. دست یابی به ایده تنها توسط یک ذهن خلاق صورت میپذیرد، این فرایند و تلاش کاملا آگاهانه است و با انجام تمرین و رعایت اصول مشخصی صورت خواهد گرفت. ایده رامیتوان روح یک اثر در طراحی گرافیک و عکاسی دانست.
تفاوت یک ذهن خلاق با ذهن غیر خلاق مانند تفاوت یک تماشاچی فوتبال با یک فوتبالیست است، هیچ تماشاچیای تا به امروز گل نزده!
خلاقیت و ایده
خلاقیت و ایده یابی در گرافیک و تبلیغات
بهتر است در ابتدا تعریفی از خلاقیت و ایده ارائه کنم تا مشخص شود که دقیقا در کدام مسیر گام خواهیم برداشت.
خلاقیت چیست؟
میتوانید با مراجعه به ویکی پدیا (از این لینک) تعاریف متعددی در زمینه خلاقیت مشاهده نمایید یا با مراجعه به فرهنگ دهخدا با این تعریف روبرو خواهید شد:
خلاقیت: [خ َل ْ لا قی ی َ ] (ع مص جعلی ، اِمص ) خلق کردن . آفریدن . بوجود آوردن .
اما تعریف من از خلاقیت که در برگیرنده بسیاری از این تعاریف است:
خلاقیت: مهارتی ذهنی و قابل کنترل که در ذهن خود آگاه و ناخودآگاه صورت میپذیرد و منجر به خلق ایده میگردد.
خلاقیت از تصور خلاق شکل میگیرد و تصور خلاق از ذهن. آمدن کلمهی ذهن در این تعریف مشخص میسازد که این ویژگی مختص انسان و وجه تمایز او از دیگر مخلوقات است.
ایده چیست؟
همانطور که در تعریف خلاقیت اشاره شد ایده ثمره و نتیجه خلاقیت است. تعاریف گوناگون و متعددی برای ایده آمده است که هرکدام از منظری خاص به آن مینگرند. در زبان فارسی معادل کاملی برای کلمه ایده وجود ندارد، در فرهنگ معین اینگونه تعریف شده:
ایده: (دِ) [فر.] (اِ.) اندیشه، فکر، عقیده، تصور، رأی .
اما تعریف من از ایده اینگونه است:
ایده: راهحل جدید و قابل اجرا برای رسیدن به مقصود از کوتاهترین مسیر.
چرا ایده یک راه حل در نظر گرفته شد نه پاسخ؟ دلیل آن روشن است تا زمانی که ایده اجرا نشود به پاسخ نهایی و جدید خود برای یک موضوع نرسیدهایم و هر ایدهای نمیتواند راه حل نهایی ما باشد. ما با تصور و کوشش خلاق خود به تعداد زیادی راه حل میرسیم که در بسیاری از مسائل مانند گرافیک و عکاسی این راه حلها پایانی نخواهند داشت.
خلاقیت و ایده یابی در گرافیک و تبلیغات
آیا خلاقیت و ایده یابی ذاتی است؟
مشخصا خلاقیت و ایده یابی یک مهارت است که با تمرین و ممارست به حد اعلای خود میرسد. هیچ انسانی متخصص به دنیا نمیآید و ایده یابی یک تخصص است.
یکی از اشتباهات بزرگ و متداول برای آفرینش یک اثر در ضمینه گرافیک این است که نقطه شروع را با نقطه پایا ن اشتباه میگیریم. یعنی پس از دریافت یک سفارش یا تصمیم به طراحی یک اثر، مستقیما پای نرمافزار رفته و مشغول به اجرا میشویم، در حالی که اجرا مرحله پایانی است چه بسا در فرایند ایده یابی به روشهای اجرای جذابی غیر از اجرای دیجیتال رسیدید. این امر در زمینه عکاسی نیز صادق است ایده یکی از مهمترین ارکان عکاسی و یه خصوص عکاسی هنری (Fine Art Photography) است. بنابراین اولین و مهمترین نکته در ایجاد یک اثر خلاق در هر زمینهای در این جمله نهفته است:
مسیر خلاقیت و ایده یابی از روی کاغذ شروع میشود.
مراحل ایده پردازی و خلاقیت:
هر ایده پردازی شامل سه مرحله است: تولد ایده ها ، انتخاب ایده مناسب ، پیاده سازی ایده.
در مرحله ی تولد ، کمیت و تعداد ایده ها ، مهم تر از کیفیت اونهاست. در این مرحله باید فکر کنی ، اما قضاوت نکن ! ذهن خودت را روی موضوع متمرکز کن. اما در این موضوع به ذهن ، آزادی عمل بده! این موضوع می تونه کسب و کار ، تبلیغات ، بازاریابی و به طور کلی استراتژی باشه. می تونه برای امور روزمره باشه . می تونه پیداکردن راه حل خاص برای حل مسئله باشه. بعد از تولد ایده های مختلف در ذهن ، اونا رو یادداشت کن. باید بتونی بهترین ایده را انتخاب کنی . بهترین ایده ، یعنی کاریردی ترین اونها. بعضی ها فکر می کنن ، ایده ها باید غیر معمول باشه. به نظرم ایده باید خالق یه روند جدید ، یا ساده کننده ی یه روش قدیمی باشه!
حالا باید روی پیاده سازی ایده کار کنی . اگه ایده پیاده سازی نشه ، فقط خیال پردازیه!
روی ایده تمرکز کنید:
روی ایده ای که دارید تمرکز بیشتری داشته باشید . تمرکز روی ایده ، باعث میشه خلاقیت بیشتر بشه. اگه نمی تونید روی ایده متمرکز شوید ، دقت کنید. شاید به اندازه ی کافی و در زمان مناسب نخوابیدید. شاید کلا در زندگی حواس پرت هستید و کاری برای بهتر شدن نکردید. شاید محیطی که در اون قرار دارید بی نظمه! شاید اولویت فکری شما ، خلق ایده نیست .شاید هم فقط جوگیر شده اید. یعنی شوق کاذب دارید.
مقدمه ای بر ایده پردازی و خلاقیت
امروزه به علت افزایش رقابت در حوزههای مختلف، آن شرکت (گروهی) در این امر برنده است که بتواند با استفاده از ایده پردازی و خلاقیت در تمام جنبههای مهم فعالیت خود، از رقبا پیشی بگیرد. ایده پردازی و خلاقیت باعث میشود که شما در حوزه کسب و کارهای خود در بازار پیشتاز باشید و در جامعه هدف خود، جلب توجه کنید. جلب توجه در بازارهای هدف، باعث فروش بیشتر و اقبال مشتریان به محصولات شما خواهد بود. در هر زمینهای (نه فقط مباحث تجاری و اقتصادی) بلکههای فرهنگی و اجتماعی هم ایده پردازی و خلاقیت، باعث تمایز هر شرکت (یا سازمان) با دیگر شرکتها و سازمانها میشود.
توجه به مخاطبان و بازار هدف
در ابتدا اجازه بدهید بگویم که ا گر به فکر ایده پردازی و خلاقیت در سازمان تحت نظر خود نباشید و به همین شرایطی که دارید (حتی اگر بسیار خوب است) بسنده کنید، شرکتهای نوپا و دیگر رقبای شما، با استفاده از ایده پردازی و خلاقیت، از شما جلو خواهند زد. مانند داستان لاکپشت و خرگوش، سکون و ایستایی، حتی زمانی که از رقبای خود بسیار جلوتر هم هستید، دلیل بر پیروزی و اقبال جامعه هدف به شما نیست. رقبای شما در تلاش هستند تا کاستیهای خود را جبران کنند و به شما برسند. حتی اگر به ثبات در فعالیتهای سازمان هم اعتقاد دارید، نمیتوانید از تأثیر بسیار زیاد ایده پردازی و خلاقیت صرفنظر کنید. لذا با استفاده از مفاهیم و روشهای ایده پردازی و خلاقیت در سازمان متبوع خود، بر کیفیت شرکت خود و محصولات بیفزایید. برای اینکه در حوزه فعالیت خود مثلاً در کسب و کارهای مختلف بتوانید ایده پردازی و خلاقیت داشته باشید، باید بازار را به خوبی بشناسید. به این معنا که هدف و خواستهای جامعه هدف خود را بدانید. ویژگیهایی که بر آنها تأثیر میگذار تا به خرید محصول شما رغبت کنند، مورد بررسی قرار دهید. بدنید که مخاطبان شما از چه محصولاتی خرید نمیکنند و کاستیهای محصولات دیگر را بشناسد.
روش هایی برای خلاقیت
ایده پردازی و خلاقیت زمان و مکان مناسب میطلبد. اگر شما ایدهای دارید که برای فصل تابستان مفید است، اگر آن را در فصل زمستان ارائه دهید، هیچ سودی ندارد. عکس این قضیه هم صادق است. در مورد مکان هم همین گونه است. برای منطقه سردسیر ایدههای خوب که مناسب مناطق گرمسیر هستند راه به جایی نخواهند برد.در هنگام ایده پردازی و خلاقیت از قوه تخیل خود استفاده کنید. سال 1977 در سری فیلمهای جنگ ستارگان، فیلمنامهنویس با استفاده از قدرت تخیل خود عینک واقعیت مجازی را پیشبینی کرده بود.
همین تخیل باعث شده تا الآن گوگل او دیگر شرکتهای پیشرو، از این صنعت استفاده کنند. این مسئله به خوبی نشان میدهد که چگونه یک تخیل و ایده پردازی خلاقانه در صنعت سینما باعث به وجود آمدن یک صنعت میشود.همیشه ایدههای خود را بنویسید تا فراموش نکنید. شاید در ایده پردازی و خلاقیت، ایده شما در حال حاضر مثل مثال بالا، اصلاً امکانپذیر نباشد. اما شاید چند ماه دیگر یا چند سال دیگر بتوان آن را عملیاتی کرد و یک استارت آپ یا یک شرکت نوپا بر اساس آن ایجاد کرد.همیشه با افراد خلاق و ایده پرداز حشرونشر داشته باشید. صحبت با افراد خلاق، باعث ایجاد حس خلاقانه در شما میشود. افراد خلاق معمولاً بسیار دقیق به موضوعات نگاه میکنند و این ممکن است برای شما، ایدههای جدید تری را ایجاد کند.
توجه به کمبودها، تفکر خلاقانه را بیدار می کند
به کمیها و کاستیهای حوزه فعالیت خود فکر کنید. کمبودها همیشه میتواند جرقه ایده پردازی و خلاقیت در شما باشد. همواره در فکر این باشید که با دیگر افرادی که در حوزه فعالیت شما کار میکنند، متفاوت و خاص باشید. توجه به تغییر باعث ایجاد ایده پردازی و خلاقیت شده و از دل همین تغییرها میتوان ایدهها خلاقانهای استخراج کرد. همواره رقبای خود را رصد کنید. شاید آنها ایدهای داشته باشند و آن را عملیاتی هم کرده باشند درحالیکه شما برای بهتر شدن آن ایده دیدگاههای بسیار بهتری دارید.
در هنگام ایده پردازی و خلاقیت باید همواره کمک بخواهید. در حوزه ایده پردازی و خلاقیت کمک خواستن نه تنها عیبی ندارد بلکه حسن است. مطالعه و یادگیری و جمع اوری اطلاعات را هیچوقت از یاد نبرید. مطالعه باعث افزایش اطلاعات میشود و با همین اطلاعات بیشتر میتواند با ایده پردازی و خلاقیت و بر رقبای خود برتری داشته باشید. با ذهنی باز به آینده ایده پردازی و خلاقیت خود فکر کنید. حواشی و مخاطراتی هم که شاید در راه انجام ایده خود دارید را در نظر بگیرید و بررسی کنید. ایده پردازی و خلاقیت یک بحث است و تبلیغات برای آن بحثی دیگر. در مورد ایده خود به تبلیغات هم فکر کنید.
اجزای اصلی خلاقیت
خلق، انتخاب و پیادهسازی، سه جز اصلی از ایده پردازی و خلاقیت هستند که لازم به آن توجه شود.پیشنهاد میکنیم حتماً روش scamper را تجربه کنید. روش دیگر برای ایده پردازی و خلاقیت که به طوفان فکری مشهور است، تعداد ایدهها را مد نظر دارد. به این معنا که شما باید بدون تر سا ز درست یا غلط بودن ایده، امکانپذیر بودن بیا امکانناپذیر بودن آن؛ و دیگر ویژگیها یک ایده، صرفاً ایدههای مختلفی را بنویسید. شاید چند ایده شما را بتوان با هم ترکیب کرد و به یک ایده درست و حسابی و بسیار خوب رسید.
بهتر است روش طوفان فکری را چندنفره انجام دهید. پس از اینکه تعداد ایدههای برای کسب و کاره یا حوزه شما بالا رفت، حال وقت ایجاد یک لیست و بررسی آنها است. میتوان از یک نقشه یا یک شکل استفاده کرد و به تحلیل ایدهها و ارتباط بین آنها پرداخت. سپاس در صورت صلاحدید و داشتن اتفاق نظر در مورد خوب بودن این ایده، آن را به صورت صوری اجرا کنید. یعنی فرض کنید که آن ایده را اجرایی کردهاید، حال چه مزایا و معایبی در آن میبینید؟
اگر تمام مراحل را به درستی انجام دهید، در واقع توانستهاید با بهره گیری از ایده پردازی و خلاقیت، به آنچه که میخواستید، برسید. اهمیت موضوع ایده پردازی و خلاقیت به حدی بالا است که شرکتهای مهم و بزرگ، برای این کار، ماهانه، چند بار از کارمندان خود نظرسنجی کرده و ایدههای آنان را بررسی میکنند. تا بتوانند با استفاده از دانش کارمندان خود، ایده های مناسب و بهتری را برای ادامه روند خود، اتخاذ کنند.
دفتر تبلیغاتی برسام نیز در زمینه ایده یابی و خلاقیت با توجه به دانش و تجربه در منطقه رودهن ،بومهن ،پردیس و مناطق صنعتی سیاه سنگ ،خرمدشت ،کمرد و جاجرود آماده ارائه خدمت به شما مشتریان گرامی می باشد.